Veranderen vergt stretch, positiviteit én realisme

We hebben het allemaal: behoefte aan positiviteit. En dat valt mij ook steeds vaker op als ik met teams werk in organisaties. We willen graag en vooral kijken naar wat er goed gaat. En we benoemen liever niet wat er minder goed gaat. Ik zie een collectief verlangen om met elkaar te kijken naar elkaars kwaliteiten en talenten. Over wat er niet goed gaat en onze irritaties zwijgen we liever. Maar is dat realistisch? En brengt ons dit waar we willen zijn? Kun je op die manier veranderingen teweegbrengen?

Allemaal blij

Natuurlijk is onze hang naar positiviteit er altijd al geweest. Simpelweg omdat dat leuker, gemakkelijker en fijner is. Ga maar na bij jezelf: het is heerlijk om tegen iemand te zeggen wat je zo goed vindt gaan. En gemakkelijk. Vergelijk dat eens met een gesprek dat je aan moet gaan, omdat iets je irriteert of dwarszit. Dat geeft een andere energie en het is veel meer beladen.

Hang naar positiviteit

Maar wat me bezighoudt is dat we voor mijn gevoel tegenwoordig die hang naar positiviteit nóg meer hebben dan voorheen. En hoe komt dat dan? Heeft het te maken met alle ellende en dreiging in de wereld op dit moment? Dat we elkaar daardoor hard nodig hebben en behoefte hebben aan verbinding en gemeenschappelijkheid? Of is ons leven sneller en vluchtiger dan voorheen? Waardoor we minder échte aandacht hebben voor elkaar en misschien ook wel minder tijd? Of spelen er nog andere factoren?

Er zijn altijd plussen én minnen

Mijn ervaring is dat het goed is om naar de plussen én de minnen te kijken. Juist omdat de min er ook altijd is. Ook als we net doen alsof die er niet is… En juist door dat te doen creëren we met elkaar langslepende conflicten. Aan de oppervlakte zijn we positief, maar van binnen voelen we wél de min die er ook is. En juist die min woekert dan ongenadig voort. Als je veranderingen in je organisatie wilt aanbrengen en er spelen veel van dit soort onderhuidse conflicten, dan is het een onbegonnen zaak om mensen mee te krijgen in die verandering.

Moeizaam samenwerken

Als ik word gevraagd een verandering te begeleiden, gaat het heel vaak over dit soort dingen. De gewenste verandering komt maar niet op gang, omdat professionals die al jaren samenwerken, een écht gesprek te lang uit de weg zijn gegaan. Dat is op zich wel te verklaren. Er ontstaat wat irritatie, en velen denken of hopen dat dat wel weer over gaat. En angst speelt ook een rol: vaak vrezen mensen dat de situatie alleen maar erger wordt als zij hun nek uitsteken en hun stem wél laten horen. Voor je het weet heerst er dan een sfeer van ‘praten heeft toch geen zin, want die ander of die anderen…’ Vul maar in.

Ga het gesprek aan

Bedenk eens wat er gebeurt als mensen gewend zijn zo’n moedig gesprek wél aan te gaan. Te benoemen wat dwarszit. Ja, dat kan in dat moment pijnlijk zijn. Het goede nieuws is wel dat er op zo’n moment beweging komt. Er gaan dingen veranderen. En meestal verandert het de goede kant op. In ieder geval blijven er geen onuitgesproken zaken in de lucht hangen die de sfeer en de bereidheid tot verandering dwarsbomen.

Leercirkel

Het vraagt wel een zekere stretch van mensen om zich uit te spreken. Daar is moed voor nodig. Om resultaat te bereiken en de situatie te keren, kun je nu eenmaal niet in je comfortzone blijven hangen. Maar iedere keer dat je zo’n situatie aangaat, hoef je iets minder te stretchen. Iedere keer wordt het iets minder spannend. Vanuit de comfort zone stapt iemand in de stretch zone. En door dit geleidelijk uit te bouwen en steeds vaker te doen, voorkom je dat mensen in de panic zone belanden. Ben je bekend met die leercirkel?

Stretchen moet

Zo’n stretch buiten de comfortzone is onmisbaar als je een organisatieverandering in gang wilt zetten. Je wilt een andere koers gaan varen of – nog lastiger – je wilt de cultuur veranderen. Jouw bereidheid tot stretchen is dan onmisbaar, net als die van de mensen om je heen. Je zult nieuwe competenties in moeten zetten om je medewerkers erin mee te kunnen nemen. Die kun je leren, maar niet als je niet stretcht, en ook niet als je daar blijft waar je je comfortabel voelt. Door het goede voorbeeld hierin te geven, raken mensen eraan gewend dat ook lastige kwesties en irritaties mogen worden benoemd.

Open communiceren

Overal en altijd is communicatie de sleutel. En juist in samenwerking en zeker in een veranderingsproces heeft communicatie een verbindende functie tussen mensen. Daar komt het aan op hun vermogen om te reageren op veranderplannen: positief of negatief. Daarom is een open en relaxte manier van communiceren in elke fase van het veranderingsproces essentieel als je succesvol jullie koers wilt wijzigen. Alleen als je ieders kwaliteiten kent én optimaal benut, kun je succesvol je diensten, producten, waarden en omgangsvormen wijzigen. En daar hoort dus ook bij dat je benoemt wat iemands zwakheden of valkuilen zijn, op een manier die niet bedreigend is.

Onmisbaar: positiviteit én realisme

Open communicatie bereik je door écht met elkaar in gesprek te gaan. Dat kan op verschillende manieren, samenstellingen en momenten. Daag elkaar uit op inhoud én ondersteun elkaar om daar te komen waar je naartoe wilt met de organisatie. En wat is daarbij onmisbaar? Stretch, positiviteit én realisme. Als je samen een visie en een stip aan de horizon hebt en weet wat ieders kwaliteiten en talenten zijn, is dat heel positief. Maar wees ook realistisch: wat hebben we geleerd in het verleden? En wat kan dus nu beter? Wat past niet meer bij ons en wat willen we niet meer? Pas als je positiviteit en realiteit weet te combineren en wanneer mensen weten hoe ze veilig met elkaar in gesprek kunnen gaan, kun je duurzaam gaan veranderen binnen jouw organisatie.

 

Deep Democracy is een krachtige methode waarbij je leert open te communiceren en de wijsheid van de groep optimaal te benutten. Als je hierin interesse hebt, kijk dan zeker even verder. Sta je met je team voor een verandering en lukt het je niet om je teamgenoten mee te krijgen? Of spelen er issues in je team die je niet boven water krijgt? Ik laat je graag zien wat de mogelijkheden zijn om uit een impasse te komen. Neem dan gerust contact met mij op: info@sassankofa.nl of bel 06-50869812.